Waarom cognitieve gedragstherapie (CGT) niet werkt bij ontwikkelingstrauma

In de GGZ zijn ze groot fan van de praktische cognitieve gedragstherapie (CGT). De effectiviteit zou het hoogst zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Echter, diverse therapeuten en insiders die met oude pijn werken constateren dat CGT niets doet aan oude wonden die mensen hebben. Ze helpen ze alleen in het moment beter met situaties om te gaan. Maar daaronder blijven oude wonden bestaan, klaar om iedere moment opengereten te worden.

Imi Lo legt op Eggshelltherapy, een site speciaal voor sensitieve mensen met ontwikkelingstrauma, aan de hand van het geheugen uit waarom CGT niet succesvol is bij het behandelen hiervan. Ze verwijst naar Shapiro (2015): 'Er wordt gesteld dat ongeveer 10-20 onverwerkte herinneringen verantwoordelijk zijn voor het grootste deel van de pijn en het lijden in ons leven (Shapiro, 2015). Echter, dit aantal kan veel hoger zijn voor chronisch verwaarloosde of gepeste kinderen. Traditionele vormen van therapie, zoals CGT, zijn mogelijk niet effectief in het genezen van de diepe emotionele trauma's die je huidige reactieve reacties veroorzaken, omdat de meeste van deze trauma's uit de pre-taalperiode worden afgeschermd van je cognitieve proces.'

Het probleem is dat CGT pas te laat toegepast kan worden. Dan ben je al getriggerd, zo legt Lo uit. 'Je intellectuele, 'logische' brein wordt omzeild wanneer je wordt getriggerd. Dus zelfs als je logisch gezien beseft dat je reactie 'irrationeel' is, verandert dit niet je emotionele realiteit, die nog steeds de gevoelens, waarnemingen en fysieke sensaties bevat die je als kind ooit voelde. Waar CGT je kan leren om je negatieve emoties te onderdrukken of ermee in discussie te gaan, onderneemt in de meeste gevallen voordat je logische geest het door het je emotionele brein al actie en is het te laat om nog met CGT te corrigeren.'

Alternatieven voor CGT

Welke therapieën werken dan wel? Therapieën die zijn gebaseerd op integratie met het verwonde kind, waardoor het psychotrauma kan oplossen. Afhankelijk van de intensiteit en het soort trauma geeft Lo verschillende suggesties: Internal Family Systems, Dialectical Behavior Therapy (voornamelijk voor mensen met borderline), Psychosynthesis, Relational psychoanalysis, Sensorimotor psychotherapy en EMDR. Schematherapie noemt Lo niet, maar zou wel kunnen, want sommige schema's zijn duidelijk verbonden met kind-modi en raakt daarmee het trauma aan.

Het probleem van CGT is volgens Lo ook dat het te veel focust op gedachten en te weinig op emoties. Het probleem bij de wortel aanpakken kan ook lastig zijn als je stuurt op gedachten. 'CBT of andere 'intellectuele' manieren van omgaan met problemen gaan er ook van uit dat je ‘irrationele' gedachten alle problemen veroorzaken. Zoals we hebben besproken, is het idee dat gedachten emoties voorafgaan in de meeste gevallen niet waar. Voor emotionele pijn die zijn oorsprong vindt in ontwikkelings- en hechtingsproblemen, is het onrealistisch om te denken dat men zichzelf kan 'denken' naar genezing en integratie', aldus Lo.