Alice Miller, bekend van het wereldwijd verkochte boek Het drama van het begaafde kind, is ervan overtuigd dat Saddam Hoessein door zijn krenkingen in zijn kindertijd zo gewelddadig is geworden als leider. Dat schrijft ze in het boek 'De opstand van het lichaam'. Het boek gaat over bekende mensen die in hun kindertijd zijn beschadigd en zich daardoor hun hele leven als slachtoffer daarvan zullen gedragen.
Volgens Miller - inmiddels overleden - was dit ook het geval bij Hoessein, die in 2006 als Irakese leider overleed. Miller heeft de biografie, geschreven door Judith Miller en Laurie Mylroie, gelezen en komt daardoor tot deze conclusie. Zijn biologische vader verliet Hoessein vlak na de geboorte. Zijn stiefvader heeft Hoessein stelselmatig vernederd en noemde hem 'hoerenzoon' of 'hondenzoon' en sloeg hem genadeloos.
Deze herder maakte de jonge Hoessein in het midden van de nacht wakker om de kudde te hoeden. Ook werd hij tot zijn tiende verboden om naar school te gaan. 'In die vormende jaren ontwikkelt elk kind een beeld van de wereld en van de waarden van het leven', waar ze er een paar zinnen later aan toevoegt: 'Saddam had, als gevangen van zijn stiefvader, maar één wens: onbeperkte macht over anderen. In zijn hersens ontstond waarschijnlijk de gedachte dat hij zijn gestolen waardigheid alleen kon redden wanneer hij over andere dezelfde macht kon uitoefenen als zijn stiefvader over hem.'
Miller legt vervolgens de relatie met wat Hoessein als leider van Irak heeft gedaan in de 25 jaar dat hij aan de macht was. 'Volgens dit patroon heeft Saddam als volwassene later de totalitaire structuur van zijn land georganiseerd. Zijn lichaam kende niets anders dan geweld', aldus Miller in het boek. 'Elke dictator verloochent het lijden van zijn kinderjaren en probeert het met behulp van zijn grootheidswaan te vergeten.'
Dat Hoessein ondanks zijn miljarden toch in de buurt van zijn geboorteplaats een schuilplaats hield, toont volgens de psychologe zijn herhalingsdwang. 'Ook in zijn kinderjaren had hij geen enkele kans gehaald', vermeldt Miller er bij. Het zijn patronen die ze herkent bij andere dictators. 'Zijn eigenlijke, onbewuste, achter al die bewuste activiteiten verborgen doel blijft onveranderd: alle in zijn kindertijd ondergane en geloochende vernederingen ongedaan maken met behulp van macht'. Steeds meer slachtoffers zullen de klos zijn van zijn herhalingsdwang.
Alice Miller (1923-2010) was een invloedrijke Zwitserse psycholoog en auteur die zich voornamelijk richtte op de impact van kindermishandeling op de latere ontwikkeling van een individu. Haar baanbrekende werk benadrukte het belang van empathie en het erkennen van kinderlijke behoeften voor een gezonde psychologische ontwikkeling. Miller bekritiseerde traditionele opvoedingspraktijken die autoritair en gewelddadig waren (zwarte pedagogiek) en stelde dat dergelijke ervaringen uit de kindertijd vaak leiden tot emotionele problemen en destructief gedrag in de volwassenheid.
Lees het artikel op de mobiele website