Column | Wist je dat een depressie fysiek kan zijn? Bij deze!

| door Sjoerd Valkering

Ik kamp al anderhalf jaar met fysieke klachten door een depressie. Ik kan je zeggen, het is niet makkelijk. Soms wil ik dat ik liever gewoon geestelijke problemen had en dat het door therapie oplosbaar zou zijn of door omstandigheden. Maar tot op heden is dat niet zo.

Natuurlijk de depressie kwam door externe factoren. Mijn hoeveelheid antidepressiva was juist op dat moment erg laag omdat het vooral geestelijk (en het contact met mijn lichaam) erg goed ging. Het was de laagste dosis in vijftien jaar, daar was ik blij mee, ik voelde ook veel meer dan met een hogere dosis antidepressiva.

Ik kon dat goed handelen. Mede dankzij het boeddhisme en door yoga, waarbij ik mijn gevoelens gewoon kan laten komen, laten gaan en observeren. Daar was ik blij mee, dat ik zoveel gevoel had en dat ik er goed mee om kon gaan. Dat je lichaam je kan helen, zoals Thich Nath Hanh weleens zegt. En je kan er mee 'in het nu leven', zoals ze zo graag in het oosten zeggen.

Maar nadat een vrouw op wie ik verliefd was niks wilde in juni 2021 schoot na een week, vanuit teleurstelling en verbazing, er depressie in mijn lichaam. Ik voelde het in mijn buik en wist dat het foute boel was. Daarna ben ik op een achtbaan gekomen zonder ook maar enige controle te hebben over mijn leven. Ik ben een figurant in mijn eigen leven geworden.

Het eerste half jaar was er veel angst, veel schaamte en slechte gevoelens. Moeite met opstaan, de klassieke depressie. Maar ik bleef alles doen door te werken, te sporten etc. Gaandeweg werd de dosis antidepressiva weer verhoogd, maar de verstoring van het lichaam, die ik ook de eerste maanden ervoer, is gebleven.

Ik heb er zelfs maar twee waarden voor verzonnen, waarbij de G is voor de mate van gevoelens die ik heb en H voor de kwaliteit van mijn hersenen staat. Als G70 is dan heb ik voor 70% gevoel. Hetzelfde geldt voor de H, waarbij mijn hersenen maar voor 70% functioneren met H70. Iets minder dan een jaar geleden zat die G en H nog op 60, maar tegenwoordig zit hij voor mijn gevoel rond de 90 en op goede momenten beide op 100.

Maar toch, de verstoring is er nog steeds. Het gevoel is vaak niet volledig. Een normaal mens heeft G en H 100, bijna altijd. Misschien dat iemands H naar 99 zakt als hij moe is, maar dat is het. Een mens heeft honderd procent contact met zijn gevoelens en voor de honderd procent beschikking over zijn hersenen. Ik driekwart van de dag niet.

De depressie is gaandeweg veranderd naar het hebben van zware en bijna onbeweegbare benen tot nu waarbij er alleen een verstoring is van het lichaamsgevoel en de hersenen. Anderhalf jaar werk met mijn coach, psychoanalyse van mezelf en vier maanden bij een psychiater hebben allemaal nul causaal verband opgeleverd tussen mijn gedrag en of gedachten en de fysieke klachten die ik ervaar. Ook heb ik voor zover ik weet geen verborgen psychotrauma van vroeger.

Dat stoorde mij in het contact met de psychiater. Ik had altijd het gevoel dat hij dacht dat ik het zelf veroorzaakte en voelde me sterk niet begrepen. Hoe kan ik zelf veroorzaken dat ik niet meer kan tennissen als ik twee uur op de baan sta en de eerste anderhalf uur amper kan bewegen en het laatste half uur ineens wel? Hoe kan ik zelf veroorzaken dat als ik aan het werk ben ik ineens nergens meer over na kan denken? Dat kan toch niet? Zou knap zijn als het wel kan!

De tennisbaan is altijd een goede metafoor geweest voor mijn gesteldheid de afgelopen maanden. Er waren dagen dat ik geen bal kon raken. Ik kon gewoon niet bewegen met mijn benen, ik was met alles te laat en ik raakte geen bal goed. Ik verloor met 6-0 en 6-1 van mensen waar ik van kan winnen met 6-2 en 6-2. Die frustraties deelde ik met mijn psychiater. Toen hij daarna eens zei: 'Iedereen heeft weleens goede en slechte dagen', zakte mijn broek af en ben ik met de 'therapie' gestopt. Hoe kan je zoiets zeggen tegen iemand die al maanden probeert uit te leggen hoeveel last hij hier van heeft?

Dat was omstreeks oktober 2022. Daarna is het, zoals ik verwachtte, door de tijd gestaag beter geworden. Maar ik ben nog steeds met regelmaat de klos. Ik ben vaker niet mezelf in contact dan wel. En soms duurt die disconnectie met mijn lichaam dagen en nachten. En daarbij verlies ik ook nog capaciteit in mijn hersenen.

Maar hoeveel mensen met depressie hebben louter fysieke klachten? Ik vind ze niet op Google. Alleen mensen die kleine symptomen hebben als buikpijn, spierpijn, rugpijn of andere klachten. Maar niet zo heavy als gevoelensverlies of verlies van kwaliteit van de hersenen. Terwijl dit toch echt de symptomen zijn die ik vanaf het begin van de depressie heb. Ook in de literatuur is niks te vinden over fysieke depressie.

Tot slot wil ik nog meedelen dat, wat al uit het contact met de psychiater duidelijk werd, het pijnlijk is dat niemand het snapt. Als ik bij de tennis zei dat ik niet goed kon bewegen omdat ik 'depressie in mijn lichaam heb', werd ik nagenoeg uitgelachen. Vrienden en kennissen moet ik nog steeds soms corrigeren, terwijl ik toch echt al anderhalf jaar tegen op ze in heb lopen praten. Mensen blijven maar denken aan klassieke depressie waarbij diegene zichzelf de put in denkt of sombert. En dat is pijnlijk, zeker voor iemand die zoveel tijd in zichzelf heeft gestopt zoals ik.

Sjoerd (1984) is ervaringsdeskundige, heeft 15 jaar ervaring 'op de sofa' en bestudeert in zijn vrije tijd psychologie en het boeddhisme. Ook yoga en meditatie zijn hem niet onbekend. Verder is hij online media ondernemer, www.valkeringmedia.nl, afgestudeerd Business Administration (WO) en fervent dierenliefhebber.

Lees het artikel op de mobiele website

Net binnen

Bekijk meer artikelen