Onlangs vroeg ik aan iemand die al lang depressieve klachten heeft of hij of zij zijn gevoelens uitte, maar dat bleek bij lange na niet altijd te zijn. Daar schrok ik eigenlijk van. Het verbaasde me ook. Hoe kan dit nou? Als er zoveel aan iemand wordt getrokken?
De basis zou dan toch moeten zijn dat iemand bijna onder alle omstandigheden zijn gevoelens uit? Dat zou mijns inziens het meest de depressie c.q. het zelfverwijt slash het zichzelf onderuit halen tackelen. Mijn GZ-psychologe zei ruim dertien jaar geleden eens: 'Als het niet naar buiten gaat, dan keert het naar binnen'. Dat is het laatste dat je wil.
Ik zie het ook wel vaak bij mensen om mij heen. Die niet zelfverzekerd zijn, die te veel nadenken, die mogelijk beschadigd zijn in hun jeugd en dat ze dan even door iets in de problemen komen, maar hun gevoelens uiten doen ze niet. Dit terwijl het zo'n gigantische opluchting oplevert.
Wat als je dit niet doet? Dan weet ik uit ervaring dat je je slechter voelt, dat je gaat piekeren en dat je opgesloten zit in je hoofd. Bovendien splits je je af van je lichaam, zoals de Duitse psycholoog en psychotrauma-expert Franz Ruppert zou zeggen.
Ik geloof zelfs dat je ergens gewoon verstoppingen krijgt in je lichaam. En dat is logisch. Er wordt iets op gang gezet, maar het wordt niet afgemaakt in je lichaam. Dat kan toch nooit gezond zijn? En dat wordt ook nog eens tientallen zo niet honderden keren herhaald in iemands leven. De gevolgen? Vermoeidheid door onderdrukte gevoelens, stress en mogelijk depressieve klachten.
Mijn doel is altijd om een 'clean sheet' naar iedereen te hebben. Dan merk ik dat ik ook niet negatief ga oordelen over iemand. Je blijft op gevoelsniveau. Als iemand mij pijn heeft gedaan en ik laat het niet weten, dan oordeel ik later negatief over die persoon. Er zit nog wat in de weg. Als ik mijn gevoelens deel, dan gaat dit weg. Het is heel simpel eigenlijk.
Maar het probleem is dat mensen dit niet vanaf hun jeugd hebben geleerd. En er is ontzettend veel toewijding nodig om ernaar te streven dat je, bijvoorbeeld, 90 procent van je gevoelens laat zien. Dat zou gezond zijn. Maar de meeste mensen die te veel denken, halen waarschijnlijk 5 of 10 procent. Alleen als ze echt niet anders kunnen en overkoken, dan exploderen ze of ze worden heel verdrietig.
Maar die tussenweg, is juist nog veel interessanter. Het uiten van minder heftige gevoelens als verbazing, onbegrip, verwarring, teleurstelling, somberheid etc. Die zijn juist interessanter, want als die niet ophopen, dan kom je ook minder snel bij echte boosheid, woede, hevige teleurstelling, groot verdriet enzovoorts terecht.
Conclusie? Mensen die structureel last van depressie en neerslachtigheid hebben zouden baat kunnen hebben bij het bijhouden van hun gevoelens. Herken ik mijn gevoelens en worden ze allemaal geuit? Op hoeveel procent zit ik ongeveer? Neem ik mezelf voldoende serieus? En vervolgens zouden ze kunnen beginnen met de kleinere emoties te uiten om stappen te zetten en het zelfverwijt kwijt te raken. Er valt waarschijnlijk nog veel te winnen in de maatschappij.
Sjoerd (1984) is ervaringsdeskundige, heeft 15 jaar ervaring 'op de sofa' en bestudeert in zijn vrije tijd psychologie en het boeddhisme. Ook yoga en meditatie zijn hem niet onbekend. Verder is hij online media ondernemer, www.valkeringmedia.nl, afgestudeerd Business Administration (WO) en fervent dierenliefhebber.
Gerelateerde links:
- Binnenvetten en gevoelens opkroppen (RuudMeulenberg.nl)
- Het drama van het begaafde kind (Alice Miller, boek)
- 3 ways of expressing emotions positively (PsychologyToday.com)
Lees het artikel op de mobiele website