Thich Nhat Hanh, de inmiddels overleden boeddhistische meester, sprak in een video van Plum Village over 'perceptie'. Hij stelde dat onze percepties vaak onze emoties en ons gedrag op een negatieve manier beïnvloeden.
'We raken snel overweldigd door onze angsten, onze woede en onze wanhoop', zei Nhat Hanh in de video. 'Daarom zien we dingen niet zoals ze werkelijk zijn. We hebben verkeerde percepties over onszelf, over anderen en over de situatie. Deze verkeerde percepties vormen de basis van alle acties die leiden tot ontevredenheid, destructief gedrag, angst en woede.'
Volgens 'Thay' is het cruciaal om onderscheid te maken tussen juiste en onjuiste percepties. 'Het merendeel van ons lijden wordt veroorzaakt door verkeerde percepties. Daarom is het verstandig om de tijd te nemen en diepgaand te onderzoeken wat de aard van onze percepties is. Dit komt omdat percepties de bron zijn van al onze gevoelens.'
In het boeddhisme wordt ook gesteld dat 80 procent van onze acties en gedachten worden beïnvloed door de emotie die op dat moment gaande is. Als je in een heftige emotie verkeert, is het bijna onmogelijk om de waarheid correct waar te nemen.
Daarnaast heb je in de psychologie ook de term 'projecties'. Dit is een afweermechanisme om ervoor te zorgen dat je zelf geen bepaalde pijn hoeft te dragen. Zelfs zonder afweermechanisme kan een projectie nog plaatsvinden. Je kunt aan mensen vragen stellen die eigenlijk je eigen interesses zijn, waarmee je je eigen behoeften op iemand anders projecteert.
In het afweermechanisme betekent het dat als je denkt dat iemand anders op een bepaalde manier ergens op gaat reageren, dit eigenlijk je eigen afweermechanisme is. Als je bijvoorbeeld bang bent voor afwijzingen en je ziet dat iemand anders wordt afgewezen, dan denk je dat hij zich ook afgewezen zal voelen. Of als je verwacht dat iemand negatief gaat reageren en je daarom bang bent. In die zin projecteer je je eigen angst op die ander, terwijl het een andere persoon is en een nieuwe situatie.
Het is dus moeilijk om de waarheid waar te nemen. We vermengen steeds ons eigen subject met een object buiten ons. Los van hoe we naar onszelf kijken als we onze trauma's uit het verleden niet hebben verwerkt, kunnen we ook nog een negatief beeld over onszelf hebben. Zo wordt het complex.
Nhat Hanh sluit het artikel treffend af: 'We zijn slachtoffers van onze gevoelens, onze percepties en onze emoties. We zijn als een blad dat over de oceaan wordt geblazen. We hebben niet de soevereiniteit over onszelf. We laten onszelf toe dat we worden weggedragen door onze gevoelens, percepties en mentale formaties. Daarom is het zo belangrijk om bij onszelf te komen en de meester te worden van de situatie.'
Lees het artikel op de mobiele website