Eigenlijk maken we van een objectieve werkelijkheid een subjectieve waarheid

| door Sjoerd Valkering

Ross Gormley schreef een interessant stuk op PsychologyToday.com. In het artikel wordt min of meer gesteld dat we eigenlijk ons levensverhaal een sterk subjectief karakter geven. De vraag is eigenlijk, is het levensverhaal dat je jezelf of anderen verteld wel de échte waarheid?

80-1 ratio documentaires

Filmmaker Werner Herzog maakte in 2009 duidelijk dat documentaires eigenlijk helemaal niet objectief zijn. Dit komt omdat er zoveel uur in zit en hij knipt en plakt wat en maakt daarmee 'een subjectieve werkelijkheid'. Het is misschien wel fictie. Uit onderzoek van Rabinger 2009 kwam dat de meeste documentaires een 80-1 ratio hebben. Oftwel, voor 80 uur video wordt 1 uur geknipt.

Volgens Gormley gaan mensen 'door een soortgelijk proces'. 'In een TED-talk liet Noah Yuval Harari al weten dat we de enige soort zijn die een subjectieve laag over de objectieve werkelijkheid plakt. Voor een chimpansee zal een banaan altijd een banaan blijven. Maar voor een mens kan die banaan een nostalgische herinnering aan de jeugd zijn—die hen bijvoorbeeld doet denken aan de albumhoes van The Velvet Underground & Nico. Voor diezelfde chimpansee heeft een biljet van twintig dollar geen waarde. Maar voor een mens kan dat stukje papier goederen kopen in een dynamische economie', aldus Gormley.

Invloed trauma

Oftewel, wij als mensen voegen nog een grote saus extra toe aan de waarheid. Daarbij moeten we in ons achterhoofd houden dat die subjectieve werkelijkheid waarschijnlijk grotendeels bepaald wordt door de blueprint die we in onze kindertijd hebben opgedaan. De trauma's die we hebben opgelopen of niet kleuren waarschijnlijk het grootste deel van die subjectieve werkelijkheid. Om die smaak uit de saus te halen, zijn velen uren van zelfinzicht en therapie nodig.

Het geheugen is 'dun' volgens Gormley. een psychotherapeut uit Boston. Hij wil niet zeggen dat we ons levensverhaal als leugen vertellen, maar wat we opslaan zijn natuurlijk wel flarden. 'Begrijp dat je geen vooraf vastgesteld verhaal bent, maar een actor die elke dag zijn of haar verhaal kan schrijven en herschrijven'. Het zelf is daarom erg 'veranderlijk' en dat is tegenovergesteld aan wat wij in het westen zien als identiteit, gebaseerd op ons bezit of welk beroep we uitoefenen. 'Vraag op een volgende cocktail-party daarom wat mensen waarderen en niet wat voor beroep ze uitoefenen', aldus Gormley.

Gerelateerde links:
- Narrative therapy (Wiki)

Lees ook

Lees het artikel op de mobiele website

Net binnen

Bekijk meer artikelen