Docu-recensie | Netflix is wél de trauma's van Fourniret vergeten te vermelden

Deze week keek ik naar de verbluffende documentaire over Michel Fourniret en zijn partner Monique Olivier op Netflix, L'Affaire Fourniret: Dans la tête de Monique Olivier (2023). Het is intrigerend, pijnlijk, verdrietig en schokkend tegelijk. Het is begrijpelijk dat Fourniret de titel 'het monster van de Ardennen' heeft gekregen. Let op: spoiler alert!

De seriemoordenaar werd in 2008 veroordeeld tot levenslang voor de moord op negen vrouwen en jonge meisjes, die hij ook nog eens seksueel misbruikte. In de serie komen gruwelijke details naar voren, waarbij partner Olivier geholpen heeft bij het lokken van jonge meisjes. Ze hielp zelfs Fourniret zijn geslachtsdeel stijf te houden zodat hij door kon gaan bij een verkrachting.

Fourniret overleed in 2021, maar zijn vrouw Olivier zit nog steeds vast. Ze hoopt dat ze nog strafvermindering krijgt als ze onopgeloste zaken alsnog aan het licht brengt. Maar het lijkt erop dat het Openbaar Ministerie daar voorlopig niet aan mee wil werken. Daarom lijkt ze vooralsnog niet te vertellen waar andere meisjes mogelijk begraven zijn.

Psychologisch gezien is het bijzonder boeiend wat er is gebeurd. Hoe kon moeder Olivier met haar eigen kind achterin de bus alsnog jonge meisjes overhalen om mee te gaan, zodat haar partner ze kon verkrachten? Hoe konden Fourniret en Olivier geen medelijden voelen met hun slachtoffers? Hoe kon Olivier niets doen terwijl ze een kamer verderop meisjes hoorde gillen terwijl Fourniret zijn gruweldaden uitvoerde?

Dat er weinig aandacht is voor de omgeving blijkt wel als Fourniret bij zijn kasteel aanwijzingen geeft waar een paar meisjes begraven zijn. Als de eerste lichaamsdelen naar boven komen, reageert iedereen geschokt. Maar het enige waar Olivier zich mee bezighoudt is dat ze handboeien omheeft en dat ze in de problemen zit.

De documentaire zal ongetwijfeld veel woede oproepen. Dat is begrijpelijk. Echter, het is jammer dat de context ontbreekt. Waarom zijn Fourniret en Olivier zo geworden? Dat lijkt mij toch de hamvraag. En hoewel we als buitenstaanders hun daden afkeuren, weten we niet wat anderen zouden hebben gedaan als ze onder dezelfde omstandigheden en met dezelfde geschiedenis op aarde waren gebracht.

Onbevestigde trauma's bij Fourniret

Wat research op Google levert op dat Fourniret geen gemakkelijk jeugd heeft gehad. Zijn vader was een alcoholist en zijn moeder had psychische klachten en ze zijn gescheiden toen hij twaalf was. Dat lijken al drie ACE's te zijn voor de latere seriemoordenaar. In een brief aan Olivier zou Fourniret gezegd hebben dat zijn moeder hem seksueel misbruikt heeft (4 ACE's?, red.). Dat zou een deel van zijn obsessie met maagden verklaren. Fourniret had een voorkeur om alleen meisjes te kiezen die nog maagd waren. Olivier had de taak om te controleren of de vrouwen inderdaad nog maagd waren, en zij voerde deze taak uit.

Er zijn verder vreemde teksten van Fourniret gevonden over zijn relatie met zijn moeder. 'Ik was verliefd op mijn moeder', had Fourniret in de gevangenis van Brussel tegen Jean-Luc Ployé gezegd, zo laat de psycholoog weten aan FemmeActuelle.fr. Ook zou Fourinet aan Olivier vanuit de Fleury-Mérogis-gevangenis hebben geschreven: ‘Als mijn moeder in ging slapen, dan nam ze mij mee in bed'. Dit is later overigens ontkend door zijn broer André.

Als Fourniret door psychiaters werd gevraagd naar de relatie met zijn moeder, dan verwees hij naar werken van Jules Renard and Hervé Bazin. In het boek Poil de Carotte van Renard is de kleine François slachtoffer van vernederingen van zijn moeder en heeft hij er plezier aan om kleine dieren te doden. In het boek Vipère au poing van Bazin wordt de jonge Jean kleingemaakt door een tirannieke moeder. Hij vindt hierom vrouwen walgelijk.

Olivier verlegen en niet assertief

Olivier was extreem verlegen en eenzaam. Ze was zo eenzaam dat ze een relatie aanging met Fourniret terwijl hij in de gevangenis zat. Ze verlangde naar aandacht en Fourniret gaf haar deze. Uiteindelijk wist hij haar voor zich te winnen en zat zij vast in een relatie waarbij ze Fourniret moest helpen om niet zijn 'liefde' te verliezen en zo weer eenzaam te worden.

Volgens een ex-man van Olivier was zij iemand die onderdanig was en niet graag beslissingen nam. Onderzoekers dachten dat Olivier 'niet zo intelligent was', wat ook door Fourniret werd gezegd. In de documentaire blijkt echter uit een IQ-test dat zij een IQ van 131 had, wat bovengemiddeld hoog is. Heeft Olivier misschien een spelletje gespeeld?

Zoon Fourniret

Ten slotte wilde Fournirets zoon Selim, inmiddels in de dertig, liever geen documentaire over zijn vader, die hij Michel noemt en niet 'papa'. Selim wilde niets meer met zijn vader te maken hebben, maar heeft hem nog wel een keer in de gevangenis bezocht. Na de dood van zijn vader gaf hij, met een bivakmuts op in een programma, aan opgelucht te zijn: 'Opgeruimd staat netjes'. Zijn halfzus, Marie-Hélène, stapte in 2006 uit het leven omdat ze de achternaam te zwaar vond om te dragen.

Video: Trailer van docu Fourniret in Netflix

Trailer van de documentaire van Michel Fourniret in Netflix

Recensie documentaire L'Affaire Fourniret: Dans la tête de Monique Olivier (2023) : ⭐⭐⭐⭐ (4/5 sterren).