Bram Bakker: 'De westerse geneeskunde is ook een geloof'

Bram Bakker vertelt in de podcast van Systemische Ontmoetingen (Spotify) hoe zijn zoektocht naar zijn problemen met zijn cerebellum hem in 2018 hebben wakker geschud. De voormalige psychiater werd in het gezondheidszorg van het kastje naar de muur gestuurd en werd nooit geholpen.

Uiteindelijk wist hij zichzelf de vraag te stellen: 'Wat wil deze aandoening mij nu zeggen?'. Het antwoord daarop was dat hij zijn lichaam zo had uitgeput dat het was gaan lekken. Pas toen vond hij de oplossing voor zijn kwaal. En dat betekende rustiger aan gaan doen.

Bakker baalt ervan dat de gezondheidszorg eigenlijk 'maar één geloof aanhangt' en dat is 'een symptoom bestrijden'. Breder wordt er nauwelijks gekeken. 'Om in te gaan zien dat het een geloof is. Dat zie je ook bij gelovigen als het christendom of boeddhisme, die kunnen niet goed relativeren. Ze zien niet dat ze monomaan een geloof aanhangen. De westerse geneeskunde is ook een geloof.'

'Ik geloofde ook in dat model. Ik was ook gelovig', erkent Bakker ook zijn eigen fout. 'Maar het punt voor mij was dat je moest erkennen dat je gewoon het systeem hebt overbelast en dat je tegen jezelf zegt dat je beter voor jezelf zal gaan zorgen.'

Prozac

Met het bekende antidepressivum Prozac is het ook faliekant fout gegaan volgens Bakker. Het middel werd massaal voorgeschreven en antidepressiva zijn nog steeds populair. Maar is dat niet ook symptoombestrijding? 'In de psychiatrie is de schade natuurlijk veel groter als je emoties wegwerkt als ongewenst. Je zou er zonder oordeel naar moeten kijken. Ben je blij dan ben je blij, huil je, dan huil je etc.'

'Je kan ervan alles op loslaten, maar dan te gaan zeggen dat ongemakkelijke emoties wegmoeten en neem maar een Prozac. Dat is nogal kort door de bocht. Dat hele denken over emoties als ziekteverschijnselen, dat is een enorme misvatting geweest'. Die stroming heeft sinds de jaren tachtig gewonnen volgens Bakker. 'Alles wat over emoties gaat duiden we als stoornis. Maar dat is niet waardevrij die opvatting'.

'Dat is toch eigenlijk een raar verhaal?'

Bakker is daarom gestopt met psychiater te zijn, omdat hij het systeem niet meer wilde dienen zoals die fungeerde. 'Ik ben uitgestapt omdat ik dacht dat ik niet meer achter die keuze kon staan. Ik zie het niet voor me dat als we verdrietig zijn of wat dan ook dat we dat gaan benaderen dat dit met verstoorde neurotransmitters verband houd en dat we de balans van die neurotransmitters moeten rechttrekken en dat het dan allemaal weer goedkomt. Dat is toch eigenlijk een heel raar verhaal?', verbaast Bakker zich er nu nog steeds over.