Wat doen ouders met hun kinderen in deze lockdown-periode?

De tweede lockdown is dinsdag ingegaan, de scholen sluiten de deuren vanaf woensdag en de feestdagen zullen dit jaar er heel anders uitzien dan normaal. Voor iedereen is deze langdurende pandemie zwaar en ook voor kinderen. Voor hen verandert er minstens evenveel en ook hun mentale gezondheid kan een opkikkertje krijgen, om te voorkomen dat ze op een negatieve plek belanden. IndeSpiegel.nl sprak met drie moeders over hoe ze hun kinderen bezig houden in deze periode.

Kim, moeder van twee

Kim April (35) is moeder van twee kinderen en vindt het, het allerbelangrijkst dat haar twee zoons (8 en 9) deze tijd herinneren als een rare, maar leuke tijd. ‘Ik heb al jaren geen TV-abonnement meer en hierdoor krijgen mijn kinderen - en ik ook niet - geen nieuws constant op zich afgevuurd. Ik kan heel erg filteren wat ze meekrijgen van deze crisis. We hebben het er wel over en als ze vragen hebben, bespreek ik dat, maar ik wil niet dat ze er constant aan hoeven te denken.’

Om hun hoofden leeg te maken en toch nog naar buiten te gaan, is Kim met haar kinderen veel aan het geocashen geslagen. Geocashen is een app waar je op zoek gaat naar schatten verstopt door het land heen. ‘Het is een bewuste activiteit om even een paar uurtjes buiten te zijn. Als ik voorstel om gewoon even naar buiten te gaan, hebben ze vaak geen zin. Maar als ik zeg dat we gaan schat zoeken, vinden ze het gelijk leuk. Je bent een paar uur gewoon helemaal weg van de crisis en vooral ook van beeldschermen.’

Buiten schatten zoeken bouwt Kim ook hutten in haar huiskamer en danst ze er op los met haar kinderen als aan school zitten niet meer gaat. ‘Mijn prioriteit ligt niet op dat ze het net zo goed doen thuis, als op school. Ik doe wat ik kan om ze te ondersteunen erin en volg hun behoeftes erin. Mijn jongste heeft bijvoorbeeld beter leren lezen in de eerste lockdown, omdat we nu samen er veel meer tijd voor hadden om het te oefenen. Maar ik kan niet vervullen wat school ze geeft en beschouw het als een verloren jaar. Als ze blijven zitten, dan is dat maar zo. Ze zijn jong en ze komen er wel, ook met een jaar dat ‘verloren’ is gegaan.’

Karen, moeder van twee

Voor Karen Span (36) en haar gezin kwam de persconferentie van Mark Rutte niet als een verrassing, al vonden vooral de kinderen het wel jammer. Karen en haar man Peter (36) hadden de kinderen wel al voorbereid op het idee dat kerstvakantie-uitjes als schaatsen of een ritje met de stroomtrein dit jaar waarschijnlijk niet door konden gaan. ‘Ik haalde mijn zoon (6) tijdens de persconferentie op van zijn voetbaltraining en aan hoe stil hij was toen we de conferentie in de auto luisterden, merkte ik dat hij de urgentie snapte. Hij pikte het woord ‘kwetsbaar’ eruit en vroeg aan mij: Wat is dat dan, kwetsbaar? Ik heb een bal die snel stuk gaat, is die dan ook kwetsbaar?’ Juist het vragen stellen en het luisteren naar haar kinderen is belangrijk voor Karen. ‘Ik denk dat het goed is om hun reactie te peilen zonder er al te diep op in te gaan. Dus wel luisteren naar wat ze zeggen, maar het zelf niet verder dramatiseren. Proberen ze zelf te laten relativeren zonder dat je het voorkauwt.’

De dochter (9) van Karen hoorde dat vandaag haar laatste schooldag zou zijn voor dit jaar en ging gelijk met een vriendin kerstfiguurtjes van zoutdeeg maken voor de hele klas, met een kerstkaartje erbij. ‘Zijn ze de hele middag mee bezig geweest, toch een manier om het jaar even af te sluiten en goed om wat omhanden te hebben, vooral ook omdat het hun eigen idee was.’ De jongste nam voor zichzelf door wat er dan nog wel kon. ‘Hij noemde voorbeelden van logeren en voetballen, met de hond naar buiten en natuurlijk gewoon kerst vieren.’

Belangrijk voor Karen is dat ze het goede voorbeeld heeft. ‘Ik wil niet urenlang klagen over de situatie in de buurt van de kinderen. Je moet er soms ook over stoppen. Even aandacht geven aan het nieuws en dan weer wat anders gaan doen.’ Een stevige basis is voor kinderen het belangrijkst volgens Karen. ‘In een veilige, vertrouwde omgeving is het makkelijker positief te zijn. Er staat een kerstboom, ze kunnen nog altijd voetballen in de tuin en spelen met vrienden. Ze hebben niet veel nodig. Je moet er vooral op letten dat kinderen niet te stil worden en jouw eventuele stress en spanning overnemen.’ Het komt voor Karen vooral neer op: ‘hup, gewoon dóen en gewóón doen’, nuchter en praktisch.

In de agenda van Karen's dochter schrijft de dochter hoe ze zich voelt in deze periode.

Joyce, moeder van drie

Joyce Akse (41) herkent zich hierin als moeder van drie jonge kinderen (10, 8, 4), maar is ook een beetje bang voor de aankomende periode. Als psycholoog, opvoedcoach en moeder zelf, vond Joyce de eerste lockdown pittig. ‘De eerste lockdown was heel onzeker en werd ook elke keer verlengd, waardoor het minder overzichtelijk was. Ik werkte thuis en vond het belangrijk om in de buurt van mijn kinderen te zijn als ze aan school werkten, dus ik was elke dag aan het werk en tegelijk aan het helpen met schoolwerk.’ Om dit goed te combineren was voor Joyce structuur heel belangrijk. ‘Ik probeerde een schooldag als het ware na te bootsen thuis. Ik vroeg aan hen hoe een schooldag er normaal uitzag en hield deze planning aan.’ Onzekerheden over achterstanden waren er bij ons als ouders wel in het begin. ‘Maar het aanhouden van de dagplanning ging eigenlijk heel goed en toen ze eenmaal naar school moesten, merkten we dat het allemaal erg meeviel. Nu is de periode waarin ze niet fysiek naar school gaan, gelukkig en hopelijk een stuk korter.’

Er waren meer zorgen over het virus zelf in het begin. ‘De kinderenvonden het ook eng en vroegen dan bijvoorbeeld wat er zou gebeuren als opa en oma het kregen.’ Joyce vertelt dat ze ondanks de zorgen in het begin, altijd open en eerlijk erover is geweest. ‘We proberen ze er niet bang voor te maken, maar we gaan het niet uit de weg. De kinderen kijken bijvoorbeeld ook het Jeugdjournaal. Als ze daar vragen over hebben, dan proberen we dat zo concreet mogelijk te beantwoorden.’

Voor de afwisseling thuis bedacht Joyce een aantal nieuwe dingen. Met haar kinderen heeft Joyce afgesproken om iedere dag een stukje te gaan wandelen. ‘Mijn oudste zoon zette een korte wandeling uit in de buurt en die route liepen wij dan. In het weekend gingen we vaak wat verder en lekker wandelen in het bos. Dat zijn we nu ook weer van plan, als het weer het een beetje toelaat. We hebben allemaal ook echt de behoefte om even naar buiten te kunnen.’

Daarnaast is Joyce aan de slag gegaan met thema-speurtochten voor de buurt. ‘Soms hebben kinderen geen zin om ‘gewoon’ te wandelen en dan is iets als een speurtocht ideaal om ze naar buiten te laten gaan. Ze krijgen concrete opdrachten om dingen te zoeken of te verzamelen in de natuur en zonder dat ze het weten, leren ze er ook nog van.’ In de afgelopen tijd heeft Joyce allerlei soorten speurtochten gemaakt en voor de winter en de kerst staan er ook weer twee op de planning. ‘Ze komen erdoor lekker buiten, doen even iets anders dan school en het is gewoon leuk. Daarbij kun je als volwassen ook meedoen, alleen dan met een vrij moeilijke versie’, vertelt Joyce met een lach. ‘Het is leuk voor de kinderen als ze een keer winnen.’