Bessel van der Kolk: 'We leven allemaal in een verschillende wereld'

Bessel van der Kolk, psychiater en trauma-expert, vertelt in deze video dat eigenlijk 'iedereen in een verschillende wereld leeft'. Hij bedoelt daarmee te zeggen dat iedereen dusdanig is geprogrammeerd door het leven dat we allemaal verschillend reageren op dingen.

'We gaan door het leven heen met associaties. Als je een mooie Volkswagen ziet, dan reageer je daar op. We creëren eigenlijk steeds onze realiteit gebaseerd op de ruwe indrukken die binnen komen', legt hij uit in een twee jaar oude podcast van Esoterra. 'Dus we leven allemaal stiekem in een verschillende wereld. We reageren allemaal met verschillende reacties op dingen die gebeuren.'

Verder denkend verbaast Van der Kolk zich er eigenlijk openlijk over dat mensen allemaal met elkaar om kunnen gaan. 'Het is eigenlijk een mirakel dat we allemaal op dezelfde golflengte kunnen zitten. We hebben allemaal onze eigen complexe associaties. En zoals je weet relaties zijn ook eigenlijk niet makkelijk.'

The body keeps the score

Een trauma zorgt er volgens hem voor dat je 'vastgevroren' wordt in de tijd. Bijvoorbeeld PTSS-patiënten blijven steeds in dezelfde staat van alertheid sinds het trauma heeft plaatsgevonden als ze niet behandeld worden. Mensen die een trauma in hun jeugd hebben opgelopen, dat kan emotionele verwaarlozing of mishandeling zijn, dragen dit hun hele leven met zich mee. Daarom staat er op de kaft van het boek van Van der Kolk ook: 'The body keeps the score.'

'Als je moeder bijvoorbeeld erg depressief was, verslaafd aan alcohol of niet beschikbaar, dan draag je dat gevoel van verlatenheid je hele leven met je mee. Dit wordt dan later steeds aangeraakt in toekomstige relaties. Dit maakt het moeilijk om relaties aan te gaan, want de angst om verlaten te worden is altijd op de achtergrond aanwezig. Dit betekent dat je je soms gaat gedragen als een kind van drie dat is verlaten.'

Helen is niet zo eenvoudig

Dit hoeven overigens geen exacte indrukken te zijn van vroeger. Het gaat voornamelijk om het gevoel, benadrukt Van der Kolk. Het zijn daarmee geen exacte herinneringen aan verlaten zijn van vroeger. Dit behandelen is moeilijk. Intellectueel begrijpen is namelijk niet genoeg om het gevoel in de toekomst te voorkomen. 'Weten is niet genoeg, dat zorgt er niet voor dat het vermindert. Dat denken we vaak deze dagen in de psychologie. Maar dat is een complete misvatting. Je kan jezelf niet uit je emoties denken', aldus de trauma-expert.

Bekijk het hele interview hieronder. (foto: Big Think)

Interview met Bessel van der Kolk door Esoterra