Blog | Communicatie is soms zo moeilijk, maar wel cruciaal om leed te voorkomen

In het algemeen ben ik van mening dat mensen te weinig geleerd worden hoe ze moeten communiceren. Dit voorkomt een hoop onnodige leed. Mensen zijn in conflicten vaak geneigd om de andere aan te vallen om zo zichzelf te beschermen, maar daardoor ontstaan vaak problemen.

Daardoor krijg je ruzies en onnodige conflicten. Ook ik zelf maak me daar schuldig aan. Ik probeer wel altijd als er iets is gebeurd wat langer duurde dan ik wilde terug te gaan naar waar ik misschien iets heb gezegd wat niet handig was of waar iemand anders mij misschien te hard pakte waardoor het uit de hand is gelopen.

En nog steeds probeer ik mezelf op dit gebied te verbeteren. Dit omdat het gewoon onnodig tijd en leed kost voor beide partijen en dat wil je graag voorkomen. Onlangs hadden we een keer een conflict op kantoor waarbij ik wel uit mezelf communiceerde, maar toch nog te weinig begrip toonde voor waar iemand mee op de proppen kwam zetten. Ik besprak dat met mijn coach en hij had gelijk dat ik daar nog meer begrip kon tonen, omdat je daarmee gewoon de angel uit de onenigheid haalt.

De basis

De basis is dat iedereen ALTIJD vanuit zijn gevoelens moet proberen te communiceren als het spannender begint te worden. Als je dat niet doet, dan gaat het vaak fout. Als je met 'jij' begint of wat dan ook over iemand anders, is de kans groot dat je tijd gaat verspillen. Het allerbeste is: 'Ik voel me niet serieus genomen. Het maakt me boos als ik hoor dat zus of zo. Ik ben teleurgesteld dat ik dit hoor etc.'

In dat geval is je boodschap in ieder geval zuiver naar de tegenpartij. Dan kan het gebeuren dat de andere persoon dit niet met begrip opvangt, of sterker nog, je negeert of met een verwijt op de proppen komt. In dat geval wordt het spannender, want je staat dan machtelozer. Je hebt goed gecommuniceerd, maar krijgt er wel een emotie bovenop.

Dan hangt het af van iemands verleden of de emmer over gaat lopen of niet. Als jij in je jeugd te weinig begrip hebt gehad en iemand reageert niet begripvol, dan is de kans groot dat de emmer gaat overlopen etc. Het is de kunst om in tweede instantie ook bij je gevoelens te blijven, maar ik zal het niet als noodzaak omschrijven. Bij mij worden in de rebound de emoties vaak te hoog dat ik ze liever ontlaad, want je moet ze wel kwijt als je dat vroeger niet vaak genoeg hebt gedaan. Ik denk ook dat dit dan het slimst is, dan gaat het maar even een beetje mis.

Passieve agressie grootste valkuil

Het grootste probleem is dat de meeste mensen agressief of passief agressief communiceren. Ze stoppen woorden in de communicatie die schuldgevoelens of druk oproepen bij de tegenpartij. Vaak is het sarcasme of een scherpe vraagstelling: 'Dan boeit het mij allemaal ook niet meer. Wat denk je zelf, Henk? Het is ook altijd hetzelfde liedje met jou. Nee, loop maar weg. Moet je nou weer zo reageren. Wat gaan we hier aan doen?'

De kunst is om te herkennen welke woorden onder passief agressieve-communicatie vallen en deze niet meer te gebruiken. Ook om sarcasme etc. weg te laten. Het moeilijkst is alleen dat veel romans, televisie-series, films etc. allemaal vol zitten met passieve agressie. Onbewust krijg je daardoor mee dat dit 'normaal' is om zo te communiceren. En onbewust word je zo gebrainwashed.

Concrete tips voor verbetering

Hier volgen vier concrete tips om je communicatie te verbeteren. Laat gerust in de reacties weten of het is gelukt:

(1) Vermijd meer films en series en boeken waar ze slecht in communiceren. Dit gaat je niet helpen. Als je er goed op let, gaat het je ook storen op een gegeven moment.
(2) Kijk je eigen conflicten na. Waar gaat het fout? En erken ook je fouten. Het is niet erg, het is ontzettend moeilijk om goed te communiceren en iedereen kan er een leerproces van maken.
(3) Oefen met steeds te communiceren vanuit je zelf. 'Ik ben bang, ik ben teleurgesteld, het verbaast me, ik ben geschrokken, ik ben boos etc.'
(4) Soms is de druk gewoon te hoog. Dan komen er te veel emoties samen. Er komen situaties voor waarbij je teleurgesteld bent, je onbegrepen voelt en ook nog boos. Dan wordt het moeilijk om normaal te communiceren. Dat gebeurt en hoort er bij. Misschien dat je dit later nog anders kan doen als je meer aan jezelf hebt gewerkt op psychologisch gebied. Maar wees daarin mild naar jezelf.

Sjoerd (1984) is ervaringsdeskundige, heeft 15 jaar ervaring 'op de sofa' en bestudeert in zijn vrije tijd psychologie en het boeddhisme. Ook yoga en meditatie zijn hem niet onbekend. Verder is hij online media ondernemer, www.valkeringmedia.nl, afgestudeerd Business Administration (WO) en fervent dierenliefhebber.