Sommen oplossen terwijl je slaapt en droomt? Het kan echt!

Interactief dromen? Kan dat? Ja, het kan schrijft Scientias. In een nieuwe studie gepubliceerd Current Biology vertellen de onderzoekers hoe ze ontdekten dat individuen in REM-slaap de interactie aan kunnen gaan met een onderzoeker en deel kunnen nemen aan realtime communicatie. Daarbij zouden dromers zelfs in staat zijn om vragen te begrijpen, hun werkgeheugen te kunnen gebruiken en antwoorden op vragen te kunnen geven.

Bij het lezen van de intro zal je misschien gedacht hebben: ‘Dat kan toch niet?’ Zelfs de onderzoekers waren vooraf aan het onderzoek onzeker of het echt zou gaan lukken. ‘We hadden deze resultaten voorspeld, maar waren wel bezorgd dat de vragen die we stelden, niet goed begrepen zouden worden door de dromende personen en dus ook niet goed beantwoord zouden worden. We waren dan ook wel verbaasd over het grote aantal vragen dat goed begrepen en beantwoord werd; er werden maar heel weinig incorrecte antwoorden gegeven’, vertelt onderzoeker Ken Paller uit tegen Scientias.

Lucide dromen 

Voor het onderzoek werd een experiment opgezet met 36 proefpersonen van over de hele wereld. Zo deden ook Nederlandse proefpersonen mee. De bedoeling van het onderzoek was dat de deelnemers zouden gaan slapen en de onderzoekers in een lucide droom - een lucide droom is een droom waarin de persoon bewust is dat hij of zij droomt - contact zouden proberen te leggen met de deelnemers.

Lucide dromen komen echter niet voor iedereen vanzelf. Sommige mensen hebben ze elke nacht, sommigen nooit. Daarom was dit iets waar aan gewerkt moest worden. De individuen die niet uit zichzelf lucide dromen kregen, werden strategieën aangeleerd om de kans op een lucide droom te verhogen. Ook werden ze geholpen door middel van de methode ‘Targeted Lucidity Reactivation’. In deze methode worden de proefpersonen net voordat ze gaan slapen zintuiglijk geprikkeld en leren ze om die prikkel die ze ontvangen, in verband te brengen met de lucide slaapstand. Wanneer ze in REM-slaap zijn, worden ze vervolgens aan dezelfde prikkel blootgesteld, in de hoop dat ze zich bewust worden van het feit dat ze dromen’, legt Paller uit.

Het onderzoek 

De proefpersonen zouden met oogbewegingen laten weten wanneer zij in een lucide droom zaten. Dit werd ondersteund door een EEG-scan, zodat er ook bevestigd kon worden dat mensen daadwerkelijk in hun REM-slaap verkeerde. En op het moment dat mensen in die slaaptoestand waren, konden de onderzoekers contact gaan proberen te leggen. Eén van deze manieren was door een eenvoudige rekensom voor te leggen als bijvoorbeeld: Hoeveel is vier + nul? Ondanks dat de deelnemers in een diepe slaap waren, wisten sommigen een antwoord te geven. Er kwamen geen woorden uit, maar de communicatie ging via de oogbewegingen. ‘In het geval van de som bewogen de ogen van de deelnemers vier keer op rij afwisselend het linker- en rechteroog als ‘antwoord’.’

De deelnemers die succesvol communicatie konden maken met de onderzoekers, waren grotendeels de mensen die al vaker lucide dromen hadden. Maar toch lukte het de deelnemers die weinig ervaring met lucide dromen hadden ook om te communiceren. Paller: ‘Zij konden zich de instructies over hoe ze moesten reageren, die zij voor ze gingen slapen hadden ontvangen, nog herinneren en deze vervolgens terwijl ze sliepen ook toepassen op nieuwe vragen. Ze begrepen gesproken vragen, gebruikten hun werkgeheugen om wiskundige berekeningen uit te voeren en verschaften zich toegang tot autobiografische herinneringen die waren aangemaakt terwijl ze wakker waren.’

Vervolgonderzoek

Hoewel dit onderzoek succesvol was en de onderzoekers meer hebben kunnen uitvinden dan ze in eerste instantie hadden gehoopt, staan er nog meer vervolgonderzoeken op de planning. Zo hopen de onderzoekers met behulp van dezelfde methodiek verder te verkennen en te kijken hoe de cognitieve vaardigheden die de mens tijdens het slapen en dromen vertoont, zich verhouden tot de cognitieve vaardigheden die zij wanneer ze wakker zijn. Daarnaast is er een optie dat de methode ook buiten het lab gebruikt zou kunnen worden om mensen te helpen met slaapproblemen of om nachtmerries dragelijk te maken. Maar hiervoor is nog meer onderzoek nodig. (Foto: Pexels/Andrea Piacquadio)