Verdieping | Waarom Stroecken en Verdult niet meer spreken van 'hechting'

In deze rubriek 'Verdieping' gaan we iets verder dan het gemiddelde artikel op IndeSpiegel.nl. De berichten zijn dan ook voor de gevorderde lezer in de psychologie. Ditmaal gaat het om een paar citaten uit het boek 'De verbroken verbinding met ons Zelf' (2019) van Gaby Stroecken en Rien Verdult.

In het boek leggen ze uit dat ze niet meer willen spreken van hechting. Hechting komt uit de hechtingstheorie van John Bowlby. In de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw stelde Bowlby dat de mate waaraan een kind zich hecht aan de ouder bepalend is voor de rest van zijn of haar leven. Des te beter de hechting, des te beter het kind in staat is om met andere mensen een band aan te gaan.

Stroecken en Verdult willen dit graag verdiepen en corrigeren. Ze zijn van mening dat hechting niet het goede woord is voor een sterke band. Ze spreken liever over 'verbinding' en geven in het boek drie redenen waarom ze liever over verbinding praten dan over hechting.

Hechting heeft negatieve connotatie

Ten eerste zijn ze van mening dat de hechtingstheorie te veel de nadruk legt op observeren in plaats van op voelen. Er wordt te veel gekeken naar hoe een kind zich wel of niet gedraagt in of nabij de ouder, maar niet hoe het zich voelt.

Prenatale psychologie

Ten tweede komt de belangrijkste kritiek van Verdult en Stroecken. Ze vinden dat de hechtingstheorie stelt dat de ontwikkeling van het kind sterk wordt beïnvloed door het laatste kwartaal van het eerste levensjaar. Stroecken en Verdult zijn van mening dat hoe het kind zal zijn al wordt bepaald bij conceptie en in de baarmoeder. Met name Verdult is hier expert in en schreef ook het boek Mijn baby is ontroostbaar. Ze baseren zich onder andere op Thomas Verny, William Emerson en Maarten Lietaert Peerbolte.

'Wij hebben in meerdere publicaties aangetoond dat hechting begint in de baarmoeder. De meeste, zo niet alle hechtingstheoretici hebben geen of weinig kennis van prenatale psychologie. Prenatale psychologie wordt ook nog veel te weinig geaccepteerd binnen de traditionele psychologie en hulpverlening.

Noodlijdendheid

Het derde punt dat zij stellen is dat hechting vooral een reactie op angst is. Ze spreken daarom liever van verbinding. De letterlijke vertaling van hechting is vastmaken en is volgens Stroecken en Verdult een verticale relatie: het impliceert afhankelijkheid. Hechting ontstaat uit noodlijdendheid en verbinding gaat een stap verder, dat is zuivere liefde. 'Verbinden hoort bij het leven, terwijl hechten gaat om overleven. Verbinding zit in ons, komt van binnenuit, terwijl hechten gerichtheid op de ander betekent en uit noodzaak ontstaat. We zijn daarom nu akkoord met de psychoanalytici die Bowlby's opvattingen als te oppervlakkig beschouwen', aldus Stroecken en Verdult.