Het belang van lezen voor mentale én fysieke ontspanning

Iedereen heeft er wel eens last van: stress. De mate van stresservaring is helaas alleen maar toegenomen voor veel mensen tijdens de coronacrisis. Het zijn onzekere tijden, en die onzekere tijden zorgen voor een toename aan stress. Daarom is zorgen voor goede ontspanning zo belangrijk. Het lezen van een boek kan hierbij helpen!

In een tijd waarin ons werk grotendeels achter een scherm plaatsvindt zijn we geneigd om al snel ontspanning te zoeken door middel van televisie – of tegenwoordig Netflix – te kijken. Maar wist je dat lezen misschien wel een betere manier van ontspanning is. Onderzoek toont aan dat lezen daadwerkelijk het stressniveau verlaagt, en naast dit prachtige gegeven is lezen ook een goede training voor onze hersenen. We leren nieuwe woorden kennen, mooie zinsstructuren ontdekken, onze verbeeldingskracht wordt geprikkeld of we worden juist aan het denken gezet. Dit allemaal terwijl je tegelijkertijd je ‘hoofd’ wat ontspanning gunt.

Even geen schreeuwerige geluiden om je heen of heftig flikkerende beeldschermen maar een rustgevend stukje papier – of een e-reader. Lezen is een geweldige manier om even de realiteit van de dag los te laten en te vluchten naar een fantasiewereld of je gedachte op iets anders te laten focussen. Tijdens het lezen raak je soms de bewustheid van tijd kwijt: je droomt lekker weg in het verhaal en voor je het weet ben je enkele uren verder. Dit resulteert in minder mentale én fysieke spanning zo concludeerden wetenschappers aan de Sussex Universiteit.

Lezen is een betere manier van ontspanning dan een film/serie kijken of naar muziek luisteren. Waarom? Omdat tijdens het lezen een soort van ‘pauzeknop’ wordt ingedrukt, een knop die niet tijdens muziek luisteren of film kijken wordt ingedrukt. Dit omdat kijken en luisteren vaak een passieve bezigheid is, terwijl lezen een actieve en bewuste handeling is. Tijdens het lezen ben je met je gedachte voor de volle 100 procent bij het verhaal, waardoor je de pauzeknop van het normale leven indrukt.

Lezen doet ook wonderen als een vorm van zelftherapie om negatieve emoties te temperen. Doordat we in een andere wereld stappen vol met onbekende personen en verhalen stappen we in de schoenen van andere mensen. We zien een andere kant van de wereld, of juist een gemeenschappelijke deler. Hier kunnen we ons aan optrekken of juist aan relateren.

Maar wat zijn de ‘beste’ boeken om te lezen voor stressvermindering? Het ‘beste’ boek is in dit geval een puur persoonlijke opvatting. Het belangrijkste is dat jij het onderwerp interessant vindt. Of het nu gaat om huis-tuin-en-keukenromannetjes of lijvige romans zoals ‘Oorlog en Vrede’ van Lev Tolstoj dat doet er niet toe. Het belangrijkste is dat jij een ‘band’ hebt met het boek, dat je er iedere dag weer naar uitkijkt om verder te kunnen lezen.

Zelf heb ik wel een voorkeur voor ‘klassieke romans’ die vaak grote thema’s of culturen hebben verwerkt in hun verhalen. Russische schrijvers zoals Tolstoj, Jevgeni Zamjatin of Aleksandr Solzjenitsyn laten mij keer op keer wegdromen naar een andere wereld - of een vroegere wereld. Ik kan van hun werken geen genoeg krijgen. Maar ook de werken van fantasyauteurs als J.R.R. Tolkien of C.S. Lewis hebben ik meerdere malen verslonden.

Voor veel mensen is een boek lezen niet vanzelfsprekend meer. Veel mensen verkiezen televisie of Netflix boven een boek, en dat begrijp ik helemaal: ook daar zijn natuurlijk prachtige series of films te zien. Toch raad ik iedereen het aan om een boek te lezen als ontspanning. Al is het maar eens om uit te proberen of het iets voor je is. Voor mensen die echt een aversie tegen lezen hebben of altijd moeite hebben gehad met de concentratie erbij te houden raad ik juist verhalenbundels aan. Dit zijn boeken met korte verhalen van soms maar tien tot dertig pagina’s. Een fijne vorm om mee te beginnen. De Nederlandse schrijver Jacob Biesheuvel was de heer en meester van Nederlandstalige verhalenbundels. Zijn werken zijn echt een aanrader.

En bedenk dit: de meeste series of films op Netflix zijn gebaseerd op boeken of halen daar hun inspiratie vandaan. Dus wie weet ontdek je wel een parel van een boek die over enkele jaren wordt verfilmd! (Foto: Comfreak/Pixabay)