Je schamen om iets wat je gisteren hebt gezegd? Laat je schaamte niet je zelfvertrouwen ondermijnen

Iets zeggen en dan de volgende dag spijt en last ervan hebben? Veel mensen, ook zonder gediagnosticeerde sociale angsten, hebben er last van. Je kan het gevoel hebben dat je jezelf in sociale verlegenheid hebt gebracht en schamen voor wat je de dag ervoor hebt gezegd. Maar hoe zorg je er nu voor dat je niet geheel overgenomen wordt door de sociale onzekerheid en schaamte? Psychology Today maakte een stappenplan om er beter mee om te gaan.

Als je merkt dat je in de knoop zit omdat je denkt dat je jezelf sociaal in de verlegenheid hebt gebracht, laat schaamte dan niet je zelfvertrouwen ondermijnen. Doorloop in plaats daarvan de volgende drie stappen. Of je laat het los of je lost het op. Hoe dan ook, je zult in staat zijn om er zo snel mogelijk weer bovenop te komen.

Stap 1: Maak een lijst van je ‘misdaden’.

Maak een lijst van dingen die je hebt gedaan, of niet hebt gedaan, waar je je zorgen over maakt. Zorg ervoor dat ze over jouw gedrag gaan, niet over de reacties van anderen. Vraag jezelf voor elk item op de lijst af: ‘Is dit een objectief feit?’ Een objectief feit is empirisch waar, niet alleen iets dat voor jou als waar aanvoelt. Voorbeeld van een objectief feit: Je hebt een drankje op iemand gemorst. Voorbeeld van iets dat alleen voor je gevoel waar is: je hebt jezelf voor gek gezet.

Als het geen objectief feit is, is de kans groot dat andere mensen verbaasd zullen zijn als ze weten dat je je er zorgen over maakt. Zelfs als het wel zo is, hebben ze het waarschijnlijk niet gemerkt, of als ze het wel hebben gemerkt, zijn ze het snel vergeten. Probeer de bezorgdheid in je hoofd tegen te spreken en te overtuigen dat je je zelf niet voor gek hebt gezet. Was een van je ‘misdaden’ wel objectief? Ga dan naar stap 2.

Stap 2: Beoordeel de schade.

Onthoud dat je alleen nog objectieve feiten op je lijst moet zetten. Vraag jezelf voor elk feit af: ‘Is dit een groot probleem?’ Het kan een feit zijn dat je je drankje op iemand hebt gemorst, maar hoe erg was het echt? Misschien heeft die persoon het nauwelijks gemerkt, lachte hij het weg en was hij de rest van de tijd aardig tegen je. Blijkbaar was er geen kwaad geschied. Vergeef jezelf dat je menselijk bent en laat het los. Iedereen doet wel eens domme dingen. Wen er maar aan om tegen jezelf te zeggen: ‘Ik mag niet perfect zijn.’

Toch kan een drankje morsen voor problemen zorgen. Bijvoorbeeld als het je toekomstige baas is of een belangrijk persoon. Hoe je dit moet oplossen en herstellen is vinden onder stap 3.

Stap 3: Herstellen

Plan een follow-up met de betrokken persoon of personen. Ga zo nodig bij hen langs om na te gaan of er echt een probleem is. Wees bereid om genoegdoening te geven op een manier die zinvol is. Je kunt bijvoorbeeld tegen de persoon op wie je je drankje hebt gemorst, zeggen: ‘Ik voel me schuldig dat ik mijn drankje op je jurk hebt gemorst, en ik wil hem graag laten stomen.’

Door rustig de juiste actie te ondernemen, kom je meer sociaal vaardig over, niet minder. Proactief zijn zal ook je gevoel van eigenwaarde verbeteren omdat je persoonlijke effectiviteit toeneemt. Iedereen maakt fouten. Maar we kunnen leren om de schade nauwkeurig in te schatten en de juiste actie te ondernemen wanneer dat nodig is - en zo ons sociale zelfvertrouwen te vergroten. (Foto: Pexels/Andrea Piacquadio)