Wat wordt er nu precies bedoeld met volwassenheid in de psychologie?

In de psychotherapie gaat het weleens over volwassenheid en over kinderlijke gedachten c.q. gevoelens. Maar wat is nu precies die volwassenheid waar we naar op zoek zijn? Mensen die 'volwassen' zijn, laten zich niet zo snel van de wijs brengen en hebben minder tot geen kinderlijke behoeften. Mensen met veel kinderlijkheid in zich hebben doorgaans grote behoefte aan goedkeuring, begrip en om gezien te worden.

In een podcast van De Balanskliniek van Bram Bakker spreekt psycholoog Col Prevoo over volwassenheid. Bakker oppert dat met Donald Trump en Elon Musk de minst volwassen mensen aan de macht komen in de Verenigde Staten. 'Die zijn toch niet volwassen?', vraagt Bakker aan Prevoo. Ergens is hij het er mee eens, maar Prevoo wil het niet te zwart wit stellen.

'Gemiddeld functioneren we op de leeftijd van nul tot vier jaar', stelt de psycholoog. 'Namelijk, we zijn onze impulsen. We zijn ons DNA, we zijn ons brein, we zijn onze hormonen, onze context, onze opvoeding, onze opleiding, onze kennis etc. Maar teneinde moeten we op al deze aspecten wel beheer kunnen voeren. Ik denk inderdaad dat een heleboel mensen over deze aspecten slecht beheer voeren, als je kijkt naar bijvoorbeeld Trump, dan is dat bij hem ook zo. Dat zegt ook genoeg over de mensen die op hem stemmen.'

Het verontrust Bakker dat Trump altijd meteen terug moet slaan vanuit een impuls. Hij start volgens hem meteen een rechtszaak op als hij slecht wordt behandeld, terwijl hij daarna vergeet dat hij die heeft gestart. Prevoo komt dan terug bij de leeftijd tussen nul en vier jaar. 'In ons vak noem je dat gewoon een slechte impulsbeheersing. En dat hoort bij de leeftijd van nul tot en met vier jaar. Als kinderen geslagen worden, dan slaan ze terug. Als kinderen geduwd worden, dan duwen ze terug.'

Alexander Lowen

Volwassenheid wordt vaak gezien ook als wijsheid, als geduldig zijn, positief zijn en vertrouwen hebben tegen het kinderlijke dat ongeduldig kan zijn, negatief is en geen vertrouwen heeft in de toekomst. Een volwassen persoon kan geduldig wachten tot zijn behoeften worden vervuld. Een onvolwassen persoon is ongeduldig en wil zijn of haar behoeften zo snel mogelijk vervuld zien. Dit kan dan ook eenzame gevoelens veroorzaken.

Alexander Lowen gaat in het boek Vreugde: Overgave aan het lichaam ook in op wat volwassenheid is volgens hem. Een stuk bewustwording hoort er volgens hem ook bij. 'Volwassenheid is de fase in het leven waarin je jezelf kent en accepteert. Je kent je zwakten, angsten en slinksheden en accepteert ze. Ik geloof niet dat we ooit het punt bereiken dat we volledig vrij zijn van traumatische effecten van het verleden, maar we worden er niet meer door beheerst.'

Dat laatste sluit aan bij wat Prevoo hierboven stelt. Als je te veel door je impulsen wordt gestuurd, dan heb je geen controle over je organisme en dan word je nog wel beheerst door je impulsen. Maar zodra je dit weet te overstijgen, dan heb je meer vrijheid. Overigens bedoelt Lowen niet alleen beheersing van eenvoudige emoties, maar ook dat je je bijvoorbeeld bewust bent op wat voor type man of vrouw je valt en dat dit te maken kan hebben met je verleden. Dus, op een dieper niveau dan alleen maar oppervlakkige reacties wat Prevoo bespreekt.