Erica (46) dacht dat haar somberheid kwam doordat ze ‘gewoon somber was’, totdat ze stopte met de anticonceptiepil

Hormonale anticonceptie: volgens onderzoeken kan het gebruik hiervan zorgen voor depressies of depressieve klachten. Vrouwen die hormonale anticonceptie gebruikten, kregen vaker antidepressiva voorgeschreven of kregen vaker de diagnose depressie dan vrouwen die geen hormonale anticonceptie gebruikten. Dat zou voornamelijk te wijten zijn aan het progestageen in de pil. Ook Erica Pierik (46) ervaarde sombere gevoelens door het slikken van de pil. Zij schreef haar sombere klachten af aan een zekere bipolariteit. Totdat ze stopte met de anticonceptiepil.

Op haar zeventiende begon Pierik aan de anticonceptiepil en slikte deze tot haar vierendertigste. ‘Tussendoor ben ik af en toe gestopt, geschrokken door wilde verhalen over kanker door de pil. Maar omdat er geen goed alternatief was, ben ik ook steeds weer begonnen met het slikken van de pil.’ Pierik heeft twee keer een hormoonspiraaltje geprobeerd, maar beide keren is het spiraaltje vastgegroeid en de verwijdering deed onwaarschijnlijk veel pijn. Dat was dus geen succes. Daarom bleef Pierik de pil slikken en gebruikte ze een condoom.

Definitief stoppen met de pil

Toen ze haar huidige man ontmoette, wilde ze alsnog graag kinderen en stopte ze weer met het slikken van de anticonceptiepil. ‘Alleen die kinderen kwamen er helaas niet; iets waar we nu wel helemaal vrede mee hebben.’ Maar toen Pierik voor het eerst een lange tijd was gestopt met het slikken van de pil, merkte ze veranderingen in haar mentale gemoedstoestand.

Daarvoor had ze nooit een link gelegd tussen de twee. ‘Ik ben van nature vrij opgewekt en ga positief door het leven. De sombere gedachten die ik vaak had, schreef ik toe aan een zekere soort bipolariteit, hoewel dat nooit medisch vastgesteld is. Ik heb een actieve, creatieve en ‘anders bedrade’ geest en het ‘himmelhooch jauchend, zum tode betrubt’ was voor mij in die tijd een deel van mijn karakter. Maar het werd wel steeds erger.’ Toen ze helemaal stopte met het slikken van de pil, merkte ze een verandering. ‘Het werd lichter in mijn hoofd en de sombere klachten, waarvan ik altijd heb gedacht dat het bipolaire klachten waren, verdwenen langzaam.’

Homeopathie

Pierik is hier niet de enige in. In elke bijsluiter van anticonceptiepillen staat dat ongeveer 1 op de 100 vrouwen psychologische bijwerken ervaart, zoals stemmingsveranderingen, stelt Agnes Kantdirecteur van bijwerkingencentrum Lareb in De Volkskrant. In totaal ontving Lareb 528 meldingen met daarin 772 psychologische bijwerkingen over anticonceptiepillen. De meest gemelde bijwerking is die van depressieve gevoelens, gevolgd door stemmingswisselingen.

Na het fertiliteitstraject en de start van de overgang, vroeg Pierik haar huisarts om advies om de overgangsklachten lichter te maken. ‘Hij raadde de pil aan zolang ik nog menstrueerde. Dat heb ik maar drie maand gedaan – pas toen merkte ik mentaal echt het verschil tussen wel en geen pil slikken. Ik wilde eerst maar ‘even’ stoppen omdat ik dacht dat de moodswings misschien ook bij de overgang hoorden, maar toen die uitbleven wist ik dat het echt van de pil kwam.’ Uiteindelijk gaf Pierik haar huisarts het advies om homeopathie te proberen en daar reageerde ze wel goed op.

Vragenlijst

Aan de pil wil Pierik nooit meer beginnen. ‘Ik heb altijd hier en daar wel ‘dipjes’ gehad. In de tijd dat ik de pil slikte, werden die ‘dipjes’ steeds erger en erger. Ik ben dus mentaal wat wiebelig, en het was fijn geweest als artsen daarnaar gevraagd hadden tijdens het gesprek over de pil. Maar ik denk omdat de pil zo ontzettend veel voorgeschreven wordt, dat artsen daar veel gemakkelijk in zijn en eigenlijk vrijwel nooit bedenkingen hebben.’ Voor Pierik is het hoofdstuk van de pil nu afgesloten, maar ze zou graag zien dat in de toekomst er een soort vragenlijst opgesteld wordt, die mensen kunnen invullen om de voor- en nadelen van de pil goed in te kunnen schatten.

Er is sinds vorig jaar ook een nieuwe richtlijn voor huisartsen om meer te letten op de psychische gevolgen van de anticonceptiepil. De huisartsen gaan bij gesprekken over de anticonceptiepil meer aandacht besteden aan de psychologische bijwerkingen daarvan, zoals stemmingswisselingen en minder zin in seks. Dat staat in de nieuwe huisartsenrichtlijn van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Tot daarvoor was het grootste gevolg wat werd besproken, het risico op trombose. (Foto: Pixabay/Gabriela Sanda)