'Ik heb het met een knipoog al het Matthijs van Nieuwkerk-syndroom genoemd'

Bram Bakker gaf eind 2022 het boek 'Oud zeer' uit. De voormalige psychiater ging onder andere bij NPO Radio 1 op bezoek om over dit boek te praten. 'Ik ben van de generatie dat mannen niet huilen. En veel mannen van mijn leeftijd hebben toch emoties. Op een dag houden ze het er niet meer onder en beginnen ze te huilen', trapt hij af.

Bakker constateert 'dat we zoveel de neiging hebben om te compenseren voor wat er vroeger niet was'. Hij ging daarom met zijn 'kop op tv' terwijl hij al psychiater was. Het gebrek aan goedkeuring in zijn jeugd (Bakker werd niet gezien) geeft hij als reden op waarom hij zo nodig beroemd wilde worden. 'Mijn schema werd: Als ze mij maar zien. Maar daardoor kwam ik niet bij mezelf.'

'Het succes van het hier en nu, en dat is natuurlijk de tragiek van veel beroemde mensen, is nooit goed genoeg. Ze zijn zich aan het bewijzen voor een ouder, die misschien al is overleden, van wie ze de goedkeuring nooit gaan krijgen. De schouderklop, de aai over hen bol', zegt Bakker. Of hij veel oud zeer ziet op het mediapark? 'Enorm. Ik heb het met een knipoog al het Matthijs van Nieuwkerk-syndroom genoemd.'

'De kwetsbaarheid is niet weg met een succesje'

'De behoefte om gezien te worden, die los je niet op met succes. Je probeert een pijn die over vroeger gaat te verdoven, maar die pijn zit ergens anders dan in het hier en nu. Het gevoel 'ik ben niet gezien' lost daar niet door op', schetst hij verder.

Bakker is zelf ook nog niet verlost van zijn verleden. In het fragment van NPO Radio 1 zegt hij dat hij een boze brief heeft gehad van de inspectie omdat hij de titel van psychiater zou hebben misbruikt. 'Ik heb juist mijn best gedaan om uit te leggen waarom ik dat niet meer wil zijn. Zo'n brief raakt mij echt in mijn hart', zegt Bakker eerlijk. 'Dat oude zeer compenseer ik niet door zoveel boeken te verkopen. Die kwetsbaarheid is niet weg door een succesje.'

Mensen die geraakt worden vandaag de dag en in oud zeer belanden, schakelen vaak automatisch en onbewust over op overlevings- of afweermechanismen. Franz Rupport legt in een college uit 'wat de surviving parts' zijn bij mensen. Ruppert probeert in therapie van mensen het gezonde deel sterker te maken, zodat ze niet zo vaak meer in dat 'oude zeer' blijven hangen en zich zo persoonlijk ontwikkelen.