Appelo: 'Deze persoonlijkheidstypen trekken elkaar doorgaans aan'

Psycholoog Martin Appelo is expert op het gebied van narcisme. Het hebben van narcisme maakt het hebben van relaties complex. Het is daarom interessant om te kijken hoe dat werkt. Appelo stelde in een oud interview met BNN (2016) dat bepaalde type mensen met narcisme elkaar aantrekken.

Volgens de journalist die Appelo interviewt hoor je in scheidingszaken vaak dat de vrouw een borderliner is en een man aantrekt die een narcist is. 'Daar zit wel een kern van waarheid in. Deze persoonlijkheidstypen trekken elkaar doorgaans aan', beaamt Appelo in het interview.

'Je hebt daarbij twee soorten narcisten, de angstigen en de depressieven. De angstigen, daar hoort iemand als Max Moskovitz toe, dat is een man die bediend wil worden. Dit type trekt vaak verpleegkundigen aan, verzorgende vrouwen', gaat hij verder. ' Vooral in de generatie van onze ouders zijn er veel vrouwen die met narcist zijn getrouwd en bij hem blijven, ook al is er geen enkele intimiteit.'

Appelo heeft eerder in een interview al gezegd dat het voor narcisten moeilijk is om intimiteit te hebben in een relatie. Het is moeilijk om zich zo kwetsbaar op te stellen, vandaar dat ze liever een pantser om zich heen hebben om zodat hun verwonde kind die ze in zich hebben geen gevaar loopt. Om die te bescherming is dat ego ook zo groot.

Depressieve narcist

Het tweede type narcisme is de depressieve narcist. 'Die gaat goed samen met een vrouw met een borderline-persoonlijkheidsstoornis. Ik hoor zelf tot die laatste groep en herken het zeer. Ik kan niet verliefd worden op een meisje dat niet verwaarloosd is. Je voelt het van een afstand - het is een bijna magnetische aantrekkingskracht'. Daarmee zegt Appelo dat hij alleen verliefd wordt op een vrouw die niet goed gehecht is.

Dat beaamt hij ook dan in de volgende zinnen in het interview. 'Je hoort de echo van leegte van de ander in je eigen afgrond. Ik heb niets met veilig gehechte vrouwen. (lacht) Maar het beste voor mij zou een vrouw zijn die zegt: ophouden. Ik wil applaus, maar ik heb eigenlijk iemand nodig die zegt: en nu je bek houden Appelo.'

BN-ers en narcisme

Appelo heeft ook een boek geschreven over narcisten waarin hij stelt dat onder andere voetballer Zlatan Ibrahimovic een narcist is. Onder BN-ers komt narcisme relatief vaker voor denkt hij. 'Je wordt geen narcist omdat je een BN’er bent, maar er zijn wel narcisten te vinden in die groep. Iemand als Gordon lijdt beslist aan een narcistische stoornis. Ik heb meegewerkt aan een boek over hem. Het is zo’n trieste, aardige man, die zo vast zit in zijn manier van doen. Hij voelt dat zelf ook.'

'Pim Fortuyn was ook zo iemand. Hij wist zo goed dat hij verkeerd bezig was. Maar hij kreeg tegelijkertijd zoveel beloning voor zijn gedrag. Dan is het heel moeilijk om daaruit te ontsnappen. Neelie Kroes, ook een narcist. Die grote, donkere, lege ogen, diep hunkering naar macht. Zo jammer voor zo iemand dat-ie niet bij mij in therapie is geweest.'

In een podcast heeft Appelo uitgelegd dat Fortuyn een narcist is geworden omdat zijn vader afwezig was en zijn moeder hem te veel in de watten heeft gelegd. Het kan zijn dat zijn hem emotioneel heeft misbruikt voor de afwezigheid van de vader. Volgens John Bradshaw heet dit spousification. (foto: Martin Appelo in de podcast Am Present)

Relevante links:

- Een spiegel voor narcisten van Martin Appelo (Boom psychologie)